Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tư pháp và UBND tỉnh Phú Thọ về việc triển khai thực hiện liên thông 02 nhóm thủ tục hành chính (TTHC) liên quan đến đăng ký khai sinh, đăng ký khai tử, trong thời gian qua, các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh đã tích cực, chủ động nghiên cứu triển khai thực hiện. Quá trình thực hiện TTHC liên thông đã mang lại lợi ích cho người dân trong việc giảm thời gian, chi phí đi lại, công dân chỉ cần thực hiện 1 lần nhưng có thể giải quyết được 3 TTHC kèm theo. Đồng thời, giúp cơ quan nhà nước nâng cao hiệu quả quản lý, chất lượng phục vụ, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT như: giảm chi phí sao in hồ sơ, kết quả giải quyết, thời gian luân chuyển hồ sơ; khắc phục tình trạng sai lệch thông tin, làm giả hồ sơ, đơn giản hóa TTHC… Tuy nhiên, giai đoạn đầu thực hiện, trên địa bàn tỉnh vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc như sau:

Một là, Phần mềm liên thông thường xuyên gặp lỗi (không thể truy cập cổng thông tin, lỗi xác thực từ trang dịch vụ công quốc gia, không nhận CAPTCHA, không nhận OTP….hoặc không vào được phần liên thông); phần mềm hộ tịch điện tử và đảm bảo việc giải quyết các TTHC trên phần mềm chưa được thông suốt, đồng bộ trong toàn Hệ thống. Người dân còn phải kê khai nhiều biểu mẫu, nội dung.

Hai là, Do trình độ dân trí không đồng đều nên việc hướng dẫn thực hiện thủ tục liên thông rất khó khăn (hầu hết là do bộ phận một cửa thực hiện); Số lượng công dân có tài khoản trên Cổng dịch vụ công quốc gia có nhưng rất ít, nên việc hướng dẫn tạo tài khoản và nộp hồ sơ dịch vụ công liên thông tại Cổng dịch vụ công quốc gia đối với công dân nộp hồ sơ trực tuyến chưa làm được, chủ yếu là các công chức Tư pháp -Hộ tịch các xã, thị trấn làm thay công dân. Nhiều người dân không có điện thoại thông minh, việc thực hiện các thao tác, cung cấp các thông tin về CCCD, OTP khi thực hiện trực tuyến còn chậm, khó khăn cho cho cán bộ khi hướng dẫn thực hiện.

Ba là, Phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch tuy đã được nâng cấp nhưng tốc độ đường truyền còn chậm, thường xuyên không truy cập được, ảnh hưởng đến thời gian giải quyết hồ sơ trong khi thời gian giải quyết thủ tục khai sinh, khai tử chỉ có 01 ngày.Việc chuyển hồ sơ, đồng bộ trạng thái giữa các phần mềm chuyên ngành thường xuyên chậm, đặc biệt giữa phần liên thông và hộ tịch.

Bốn là, các ngành Lao động - Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm, Công an chưa tổ chức tập huấn, hướng dẫn cho cán bộ tiếp nhận hồ sơ liên thông cấp xãthuộc lĩnh vực của ngành mình nên hướng dẫn người dân thực hiện 2 thủ tục liên thông còn bỡ ngỡ, khiến chất lượng, hiệu quả liên thông 02 thủ tục chưa cao. Nhiều UBND cấp xã có 01 công chức Tư pháp – Hộ tịch vừa thực hiện công việc chuyên môn vừa tiếp nhận hồ sơ nên việc thực hiện việc hướng dẫn công dân nộp hồ sơ hoặc làm hộ công dân (đặc biệt đối với hồ sơ liên quan đến thanh toán chế độ chính sách cho công dân thì công chức Tư pháp - Hộ tịch cũng phải nghiên cứu hướng dẫn công dân chuẩn bị hồ sơ) thì mất quá nhiều thời gian ảnh hưởng đến công việc chuyên môn cũng như đến các công dân khác đến giao dịch, dẫn đến công dân phải chờ đợi.

Năm là, Hiện nay chưa có phần thanh toán lệ phí trên Cổng dịch vụ công quốc gia cho các thủ tục liên thông. Việc theo dõi, thống kê số liệu 02 nhóm thủ tục hành chính liên thông liên quan đến đăng ký khai sinh, đăng ký khai tử trên phần mềm hộ chưa được tích hợp dẫn đến số liệu báo cáo không đảm bảo chính xác.

Ngoài ra, riêng đối với nhóm thủ tục hành chính liên thông đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 06 tuổi còn gặp một số khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện như: (1) Việc cấp số định danh còn chậm (có trường hợp 02 ngày mới được cấp số định danh cá nhân) gây kéo dài thời gian chuyển sang bước tiếp và quá hạn hồ sơ của công dân. (2) Nếu cha, mẹ đi khai sinh không phải chủ hộ, mà theo Tờ khai xác nhận nơi cư trú phải có chủ hộ ký nên cha, mẹ phải lấy chữ ký chủ hộ đồng ý và phải kèm theo Giấy khai sinh chứng minh quan hệ với chủ hộ. (3) Nên việc làm thủ tục rất mất thời gian và gây khó khăn cho người dân. Khi tiếp nhận các thủ tục liên thông chuyển sang ngành Công an, lực lượng Công an các xã phát hiện có sai sót (như nhập sai thông tin họ tên chủ hộ, sai mối quan hệ với chủ hộ,…) và yêu cầu trả lại hồ sơ để bổ sung, chỉnh sửa thông tin. Tuy nhiên, yêu cầu bổ sung không chuyển về tài khoản người dân để thực hiện bổ sung mà phải thực hiện lại thủ tục độc lập ở ngành Công an. (4) Hồ sơ kê khai cấp thẻ BHYT liên thông cho trẻ em dưới 6 tuổi còn chưa đúng như thiếu thông tin, sai thông tin trong tờ khai dẫn tới không cấp được thẻ. Hay khi gia đình kê khai sai thông tin, cán bộ BHXH phát hiện ra sai nhưng không thể sửa, xóa hoặc trả lại hồ sơ để thực hiện bổ sung thông tin trong tờ khai vì dữ liệu là tự động phát sinh cấp thẻ nên hệ thống không cho trả lại.Quy trình xử lý hồ sơ trẻ em liên thông thời gian ngắn, đôi lúc phần mềm lỗi do đó đã ảnh hưởng đến chất lượng giải quyết, trả kết quả TTHC.

Đối với nhóm thủ tục tục hành chính liên thông đăng ký khai tử, xóa thường trú, trợ cấp mai táng phí  còn một số vướng mắc như: (1) Hồ sơ liên thông đăng ký khai tử trong tờ khai mai táng phí người có công có liên quan đến việc ủy quyền khi làm thủ tục nhận tiền, nhưng người đi khai tử lại không phải là người được ủy quyền. Công dân phải kê khai được mở tài khoản tại ngân hàng địa phương nào để được nhận tiền chi trả tiền bảo hiểm, mai táng phí qua tài khoản. (2) Hồ sơ liên thông đăng ký khai tử bắt buộc kê khai chủ hộ nên nhiều trường hợp công dân kê khai sai dẫn đến khi chuyển sang cơ quan công an không thực hiện được. (3) Hồ sơ không hợp lệ phải trả lại còn nhiều do thông tin kê khai sai lệch giữa hồ sơ người đang hưởng trợ cấp hằng tháng với thông tin cá nhân trên Trích lục khai tử (bản điện tử) và thông tin quản lý, lưu trữ tại cơ quan BHXH; (4) Khi thực hiện thủ tục giải quyết mai táng phí, trợ cấp 1 lần cho người có công và thân nhân người có công; công chức thực hiện phải phải rút bản khai trên hệ thống để ký trực tiếp rồi scan gửi lên hệ thống do hiện tại người dân chưa có chữ ký số.

          Trong thời gian tới, để tiếp tục thực hiện có hiệu quả 02 nhóm TTHC liên thông thì Bộ Tư pháp tiếp tục nâng cấp Hệ thống đăng ký và quản lý hộ tịch, tiếp tục quan tâm, hỗ trợ cho địa phương đối với các vướng mắc trong quá trình thực hiện. Các địa phương rà soát, bố trí đầy đủ các trang thiết bị cho đội ngũ công chức làm thủ tục dịch vụ công liên thông; Tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý và cán bộ, công chức, viên chức liên quan đến việc tiếp nhận, giải quyết TTHC liên thông này, đảm bảo hồ sơ người dân nộp được đầy đủ, hợp lệ ngay từ đầu. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của địa phương trong quá trình tiếp nhận, giải quyết hồ sơ TTHC liên thông, nhất là các hồ sơ quá hạn./.

Ngọc Bích