Năm 2021, mặc dù tình hình dịch Covid -19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động trợ giúp pháp lý, tuy nhiên đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm đã cố gắng, nỗ lực và hoàn thành đạt kết quả cao nhiệm vụ trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng đúng với nhiệm vụ giao chỉ tiêu tại Quyết định số 31/QĐ-STP ngày 02/02/2021 của Giám đốc Sở Tư pháp.

Trong năm vừa qua, các Trợ giúp viên pháp lý đã tiếp nhận, giải quyết 429 vụ việc trợ giúp pháp lý cho 429 lượt người được trợ giúp pháp lý (tăng 63 vụ việc so với cùng kỳ năm 2020). Cụ thể như sau: Phân theo lĩnh vực pháp luật: Hình sự: 306 vụ việc; dân sự: 20 vụ việc; hôn nhân và gia đình: 95 vụ việc; đất đai: 08 vụ việc. Phân theo đối tượng được trợ giúp pháp lý: Người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn: 239 người; Người thuộc hộ nghèo 17 người; Người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi: 77 người; Trẻ em: 58 người; Người có công với cách mạng: 7 người; Người khuyết tật có khó khăn về tài chính: 13 người; Người cao tuổi có khó khăn về tài chính: 01 người; Người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo: 17 người.

Trong đó, số vụ việc hoàn thành là 327 vụ; số vụ việc phức tạp, điển hình theo Tiêu chí của Bộ Tư pháp là 161 vụ. Theo số liệu thống kê cho thấy, 100% các Trợ giúp viên pháp lý đã hoàn thành vượt mức chỉ tiêu, trong đó, 04 Trợ giúp viên pháp lý đã hoàn thành vượt trên 200% chỉ tiêu tốt. Qua thẩm định, đánh giá chất lượng các vụ việc đã hoàn thành, 100% vụ việc đều đạt chất lượng tốt, không có vụ việc nào bị khiếu nại, tố cáo từ người được được trợ giúp pháp lý. Nhiều vụ việc các Trợ giúp viên pháp lý được tham gia sớm, ngay từ thời điểm giải quyết tin báo, tố giác tội phạm trong tố tụng hình sự hoặc giai đoạn khởi kiện trong tố tụng dân sự,… Hoạt động tham gia tố tụng của đội ngũ trợ giúp viên pháp lý, đặc biệt từ các vụ việc thành công, hiệu quả đã và đang góp phần bảo vệ tốt quyền và lợi ích hợp pháp của người được trợ giúp pháp lý, hỗ trợ hiệu quả công tác thực thi, thi hành pháp luật tại các cơ quan tiến hành tố tụng, khẳng định sâu sắc vai trò, ý nghĩa của chính sách trợ giúp pháp lý đối với đời sống xã hội.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc triển khai thực hiện trợ giúp pháp lý cho các đối tượng yếu thế vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc như: Người được trợ giúp pháp lý chưa có nhiều điều kiện tiếp cận với các thông tin, chính sách pháp luật của Nhà nước, nhận thức về công tác trợ giúp pháp lý chưa cao nên việc giải thích, hướng dẫn họ thực hiện quyền được trợ giúp pháp lý còn gặp nhiều khó khăn. Một số địa phương, cơ quan tiến hành tố tụng, tổ chức xã hội chưa chủ động, trong việc hỗ trợ, thông tin, phối hợp với Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước và Trợ giúp viên pháp lý,…

Vì vậy, để nâng cao hiệu quả, chất lượng của hoạt động trợ giúp pháp lý, đảm bảo mục tiêu hoàn thành và vượt chỉ tiêu do Giám đốc Sở giao trong thời gian tới, một số giải pháp đặt ra trong thời gian tới như sau:

Một là, Trung tâm cần bám sát các chương trình, kế hoạch công tác để tiếp tục cụ thể hóa và tổ chức thực hiện. Kịp thời báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của Cục Trợ giúp pháp lý, Sở Tư pháp để có giải pháp tháo gỡ những khó khăn, bất cập trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ.

Hai là, nâng cao năng lực cho đội ngũ trợ giúp viên pháp lý: Tăng cường tổ chức các lớp tập huấn, đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo theo hướng tập trung vào hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghề nghiệp, kỹ năng trợ giúp pháp lý, nhất là kỹ năng tham gia tố tụng và kỹ năng làm việc với các đối tượng đặc thù.

Ba là, tích cực phối hợp có hiệu quả với các cơ quan tiến hành tố tụng, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương nhằm nâng cao số lượng, chất lượng các vụ việc tham gia tố tụng. Phát huy vai trò, trách nhiệm, tính chủ động của các thành viên Hội đồng phối hợp liên ngành trong công tác trợ giúp pháp lý. Tăng cường phối hợp thông tin giữa Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước với các cơ quan tiến hành tố tụng từ tỉnh đến huyện trong việc giới thiệu hoặc đề nghị cử người tham gia để đại diện, bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người được trợ giúp pháp lý một cách nhanh chóng, kịp thời./.

         Đỗ Hồng Nhung