Thực hiện Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025; Nghị quyết số 14/2024/NQ-HĐND ngày 23/8/2024 của Hội đồng nhân dân tỉnh về tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2023-2030; Văn bản số 6496/BTP- PBGDPL ngày 12/11/2024 của Bộ Tư pháp, để bảo đảm triển khai thống nhất về đánh giá chuẩn tiếp cận pháp luật đối với các đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện hình thành sau sắp xếp và thực hiện một số nội dung liên quan đến công tác hòa giải ở cơ sở tại Thông tư số 56/2023/TT-BTC ngày 18/8/2023 của Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Thông tư quy định việc lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, chuẩn tiếp cận pháp luật và hòa giải ở cơ sở, Sở Tư pháp đề nghị UBND các huyện, thành thị chỉ đạo triển khai thực hiện một số nội dung như sau:

        1. Đánh giá, công nhận xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật theo Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg[1] và Thông tư số 09/2021/TT-BTP[2] đối với đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau sắp xếp

Khoản 1 Điều 5 Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg quy định: “Việc đánh giá, công nhận xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật được thực hiện hàng năm, tính từ ngày 01 tháng 01 đến ngày 31 tháng 12 của năm đánh giá”. Do đó, chỉ tổ chức đánh giá, công nhận xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật đối với các đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau sắp xếp tại năm hình thành nếu bảo đảm thời gian đánh giá theo quy định nêu trên.

2. Đánh giá chỉ tiêu, tiêu chí “tiếp cận pháp luật” trong đánh giá nông thôn mới và đô thị văn minh đối với đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện hình thành sau sắp xếp

2.1. Đánh giá chỉ tiêu 18.4 “tiếp cận pháp luật” trong Bộ Tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 [3]; tiêu chí 16 “tiếp cận pháp luật” thuộc Bộ Tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 – 2025 [4]; chỉ tiêu 9.6 “huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật” thuộc Bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, chỉ tiêu 9.4 “quận, thị xã, thành phố đạt chuẩn tiếp cận pháp luật” thuộc Tiêu chí quận, thị xã, thành phố trực thuộc cấp tỉnh đạt chuẩn đô thị văn minh và chỉ tiêu 9.7 “huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật” thuộc Tiêu chí huyện nông thôn mới đặc thù, không có đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2021 - 2025[5]

Trường hợp cơ quan có thẩm quyền quyết định tổ chức đánh giá, xét công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới, xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, huyện đạt chuẩn nông thôn mới, quận, thị xã, thành phố đạt chuẩn đô thị văn minh đối với đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện hình thành sau sắp xếp tại năm hình thành hoặc năm liền kề sau năm hình thành thì việc thu thập số liệu, tài liệu phục vụ đánh giá các tiêu chí, chỉ tiêu “tiếp cận pháp luật” theo Quyết định số 1143/QĐ-BTP ngày 20/6/2024 của Bộ Tư pháp được thực hiện như sau:

- Từ thời điểm đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện được hình thành sau sắp xếp đến thời điểm tổ chức đánh giá, xét công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, đô thị văn minh đối với trường hợp tổ chức đánh giá, xét công nhận trước ngày 31 tháng 12 của năm hình thành.

- Từ thời điểm đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện được hình thành sau sắp xếp đến ngày 31 tháng 12 của năm hình thành đối với trường hợp tổ chức đánh giá, xét công nhận sau ngày 31 tháng 12 của năm hình thành.

2.2. Đánh giá chỉ tiêu 9.5 “phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật” thuộc Tiêu chí phường, thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh[6]

Trường hợp cơ quan có thẩm quyền quyết định tổ chức đánh giá, xét, công nhận phường, thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh đối với phường, thị trấn hình thành sau sắp xếp tại năm hình thành thì việc đánh giá chỉ tiêu 9.5 “phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật” theo hướng dẫn tại Mục 1 Công văn này.

3. Về thực hiện nội dung bố trí kinh phí cho công tác hòa giải ở cơ sở

Điều 5, Thông tư số 56/2023/TT-BTC quy định “Mức chi thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, chuẩn tiếp cận pháp luật và hòa giải ở cơ sở quy định ở Thông tư này là mức tối đa..... Trường hợp, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các cơ quan ở trung ương, địa phương chưa ban hành văn bản quy định cụ thể mức chi thì các cơ quan, đơn vị được áp dụng quy định về mức chi tại Thông tư này để thực hiện”

Hiện nay, tỉnh Phú Thọ chưa ban hành văn bản quy định cụ thể mức chi theo Thông tư này, do vậy, các đơn vị, địa phương căn cứ quy định Thông tư số 56/2023/TT-BTC để chi cho công tác hòa giải ở cơ sở (không vượt mức chi tối đa), đảm bảo công tác hòa giải ở cơ sở có đủ nguồn lực hoạt động hiệu quả.