Thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới; chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 05/01/2024 về những nhiệm vụ giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2024; UBND tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh tích cực tham mưu công tác xây dựng pháp luật nhằm cải thiện điểm số, thứ hạng Chỉ số cải thiện các quy định pháp luật, cụ thể: UBND tỉnh ban hành Văn bản số 1494/UBND-NCKS ngày 17/4/2024 về việc tiếp tục thực hiện các giải pháp cải thiện điểm số, thứ hạng Chỉ số cải thiện các quy định của pháp luật năm 2024; Văn bản số 4388/UBND-NCKS ngày 15/10/2024 về tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng, ban hành, kiểm tra, rà soát VBQPPL và công tác pháp chế trên địa bàn tỉnh, trong đó tập trung nhiệm vụ rà soát và công tác xây dựng, hoàn thiện, tổ chức thi hành pháp luật, thường xuyên tổ chức rà soát văn bản thuộc lĩnh vực quản lý để xem xét sự phù hợp với hệ thống pháp luật và thực tiễn của địa phương;

Các cấp, các ngành trong tỉnh đã ban hành nhiều văn bản triển khai phù hợp với tình hình của địa phương, đơn vị; tích cực nghiên cứu, tìm hiểu các tiêu chí, chỉ số thành phần được sử dụng để đánh giá chỉ số “Cải thiện chất lượng các quy định của pháp luật” và “Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo (GII)”; tiến hành rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung văn bản nhằm tháo gỡ khó khăn trong việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp đã được xác định trong các Chương trình, Kế hoạch. Công tác xây dựng văn bản pháp luật của tỉnh được thực hiện nghiêm túc, có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chủ trì soạn thảo với Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh, Văn phòng UBND tỉnh và Sở Tư pháp.

Việc triển khai thực hiện chỉ số cải thiện chất lượng các quy định của pháp luật trong năm 2024 trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã đạt được những kết quả cụ thể:

a) Về lập đề nghị xây dựng văn bản QPPL

 Đối với việc đề nghị xây dựng Nghị quyết của HĐND tỉnh, đề nghị xây dựng Quyết định của UBND tỉnh: Các Nghị quyết do HĐND tỉnh Phú Thọ ban hành đều thuộc loại quy định chi tiết điều, khoản, điểm được giao trong văn bản QPPL của cơ quan nhà nước cấp trên, chính sách, biện pháp nhằm đảm bảo thi hành Hiến pháp, Luật, văn bản pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên và biện pháp nhằm phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách, quốc phòng, an ninh ở địa phương. Đề nghị xây dựng quyết định được thực hiện theo đúng quy định tại Điều 127 Luật Ban hành văn bản QPPL. Văn phòng UBND tỉnh chủ trì, phối hợp với Sở Tư pháp xem xét, kiểm tra việc đề nghị ban hành Quyết định, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh quyết định. Từ 16/11/2023 đến 15/11/2024, các cơ quan chuyên môn đã trình Chủ tịch UBND tỉnh xem xét, quyết định 32 Tờ trình đề nghị xây dựng Quyết định của UBND tỉnh.

b) Về xây dựng ban hành văn bản QPPL

UBND tỉnh đã ban hành 51 Quyết định QPPL; trình HĐND tỉnh ban hành 23 Nghị quyết QPPL. Cấp huyện không ban hành văn bản quy phạm pháp luật; cấp xã ban hành 51 văn bản QPPL. 100% văn bản QPPL của tỉnh ban hành trong năm 2024 đều có báo cáo thẩm định của Sở Tư pháp. Nội dung thẩm định tập trung vào đối tượng, phạm vi điều chỉnh, tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự thảo văn bản với hệ thống pháp luật; sự phù hợp của nội dung dự thảo văn bản với các quy định giao trong văn bản giao quy định chi tiết; về thể thức và kỹ thuật xây dựng văn bản. Hầu hết,  các ý kiến thẩm định của Sở Tư pháp đều được các cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu hoặc giải trình. 

Các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh tiếp tục thực hiện Văn bản số 4388/UBND-NCKS ngày 15/10/2024; Văn bản số 3337/UBND-NCKS ngày 29/8/2023 của UBND tỉnh về việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 126/NQ-CP ngày 14/8/2023 của Chính phủ về một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật nhằm ngăn ngừa tình trạng tham nhũng, lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ.

c) Về xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết

- Về lập danh mục, phân công soạn thảo văn bản quy định chi tiết

Trên cơ sở thông báo của Bộ Tư pháp về các nội dung giao chính quyền địa phương quy định chi tiết các Luật, Nghị quyết được Quốc hội thông qua, Thường trực HĐND, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định Danh mục nghị quyết, quyết định quy định chi tiết các Luật, pháp lệnh, cụ thể: Thường trực HĐND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định Danh mục Nghị quyết của HĐND tỉnh, Danh mục văn bản quy định chi tiết thi hành Luật được Quốc hội Khóa XV thông qua tại Kỳ họp Bất thường lần thứ 5, Kỳ họp thứ 6, Kỳ họp thứ 7.

- Về kết quả xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết

Các cơ quan được phân công chủ trì soạn thảo đã tích cực, chủ động trong việc rà soát văn bản có liên quan, phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng dự thảo trình UBND tỉnh ban hành hoặc báo cáo UBND tỉnh trình HĐND xem xét, ban hành đảm bảo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản QPPL.

 d) Công tác rà soát, kiểm tra văn bản QPPL

- Công tác tự kiểm tra; kiểm tra, xử lý văn bản QPPL

Sở Tư pháp đã giúp UBND tỉnh tự kiểm tra các Quyết định QPPL của UBND tỉnh, phối hợp với Ban Pháp chế HĐND tỉnh tự kiểm tra Nghị quyết QPPL do HĐND tỉnh ban hành. Tiến hành kiểm tra công tác văn bản tại Sở kế hoạch và Đầu tư. Qua hoạt động tự kiểm tra, kiểm tra chưa phát hiện văn bản có nội dung trái pháp luật. Tuy nhiên, qua công tác kiểm tra văn bản theo thẩm quyền, đã phát hiện một số văn bản cá biệt do các cấp, các ngành ban hành chưa đúng thẩm quyền, chưa đảm bảo quy định về thể thức và kỹ thuật trình bày. Sở Tư pháp đã phối hợp với các cơ quan có liên quan xử lý theo quy định.

Đối với cấp huyện, cấp xã: Trong năm 2024, HĐND, UBND cấp huyện không ban hành văn bản QPPL, do đó không có văn bản QPPL tự kiểm tra, kiểm tra theo quy định. UBND cấp xã ban hành 51 văn bản quy phạm pháp luật; các quyết định do UBND cấp xã ban hành đều quy định chi tiết nội dung được giao tại Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở năm 2022.

- Về công tác rà soát văn bản QPPL

Thực hiện công bố Danh mục văn bản QPPL của HĐND, UBND hết hiệu lực toàn bộ và một phần năm 2023, niêm yết công khai theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản QPPL. Thực hiện nhiệm vụ hệ thống hóa văn bản QPPL kỳ 2019 - 2023, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch và tiến hành rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL do HĐND, UBND các cấp ban hành đến 31/12/2023 còn hiệu lực. Thực hiện công bố Danh mục văn bản QPPL của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ trong kỳ hệ thống hóa 2019-2023.

Thực hiện báo cáo kết quả rà soát văn bản quy phạm pháp để tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô (Báo cáo số 182/BC-UBND ngày 11/10/2024) theo yêu cầu tại Văn bản số 5380/BTP-KTrVB ngày 25/9/2024 của Bộ Tư pháp; Rà soát việc ban hành văn bản quy định chi tiết được giao tại Luật Đất đai và các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật theo Công điện số 109/CĐ-TTg ngày 22/10/2024 của Thủ tướng Chính phủ; phối hợp rà soát các quy định của pháp luật thuộc các lĩnh vực: Tài nguyên, lao động, khoa học công nghệ, tài chính, nội vụ, quốc phòng…

Thông qua công tác xây dựng văn bản QPPL đã kịp thời cụ thể hóa các quy định của Trung ương, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh. Hệ thống văn bản QPPL của tỉnh được ban hành tương đối đồng bộ, thống nhất đã tác động tích cực đến việc nâng cao các chỉ số về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); chỉ số cải cách hành chính (PAR INDEX) và chỉ số về sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước (SIPAS)…; góp phần quan trọng hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Chất lượng xây dựng và tổ chức thực hiện văn bản QPPL đã góp phần bảo đảm dân chủ, đảm bảo tính công khai, minh bạch trong xây dựng và thực thi chính sách, pháp luật; việc tham gia giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên của Mặt trận, các tầng lớp Nhân dân được mở rộng bằng nhiều hình thức./.