Ngày 04/8/2025, Chính phủ ban hành Quyết định 27/2025/QĐ-TTg quy định về xã, phường, đặc khu đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.

Quyết định số 27/2025/QĐ-TTg được xây dựng trên cơ sở tổng kết thực tiễn và rà soát, đánh giá các quy định của Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ về công nhận xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Theo đó, Quyết định số 27/2025/QĐ-TTg có một số các quy định mới so với Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg, cụ thể như sau:

1. Về Tiêu chí, chỉ tiêu đánh giá về xã, phường, đặc khu đạt chuẩn tiếp cận pháp luật

Quyết định số 27/2025/QĐ-TTg quy định đánh giá về xã, phường, đặc khu đạt chuẩn tiếp cận pháp luật trên cơ sở 03 Tiêu chí (giảm 02 Tiêu chí so với trước đây), cụ thể:

Tiêu chí 1: Ban hành văn bản quy phạm pháp luật

- Chỉ tiêu 1: Văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp xã được ban hành đúng thời hạn và đúng quy định của pháp luật về ban hành văn bản quy phạm pháp luật;

- Chỉ tiêu 2: Dự thảo văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp xã được truyền thông trong quá trình xây dựng theo quy định của pháp luật về ban hành văn bản quy phạm pháp luật;

- Chỉ tiêu 3: Thực hiện tự kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp xã theo quy định của pháp luật về ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Tiêu chí 2: Tiếp cận thông tin, phổ biến, giáo dục pháp luật

- Chỉ tiêu 1: Thực hiện lập, cập nhật, đăng tải (hoặc niêm yết) Danh mục thông tin phải được công khai và Danh mục thông tin công dân được tiếp cận có điều kiện theo quy định của pháp luật về tiếp cận thông tin;

- Chỉ tiêu 2: Thực hiện công khai văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp xã sau khi ban hành theo quy định của pháp luật về tiếp cận thông tin;

- Chỉ tiêu 3: Thực hiện cung cấp thông tin theo yêu cầu theo quy định của pháp luật về tiếp cận thông tin;

- Chỉ tiêu 4: Ban hành và tổ chức thực hiện kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật hằng năm theo quy định của pháp luật về phổ biến, giáo dục pháp luật;
- Chỉ tiêu 5: Thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật;

- Chỉ tiêu 6: Bảo đảm nguồn lực về con người và kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện để triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật theo quy định của pháp luật về phổ biến, giáo dục pháp luật;

- Chỉ tiêu 7: Thông tin, giới thiệu về trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý.

Tiêu chí 3: Hòa giải ở cơ sở

- Chỉ tiêu 1: Thành lập, kiện toàn tổ hòa giải và công nhận tổ trưởng tổ hòa giải, hòa giải viên theo quy định của pháp luật về hòa giải ở cơ sở;

- Chỉ tiêu 2: Các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật thuộc phạm vi hòa giải ở cơ sở được hòa giải kịp thời, hiệu quả theo quy định của pháp luật về hòa giải ở cơ sở;

- Chỉ tiêu 3: Có sự phối hợp, hỗ trợ hiệu quả của cá nhân, tổ chức trên địa bàn trong triển khai công tác hòa giải ở cơ sở;

- Chỉ tiêu 4: Bảo đảm nguồn lực về con người và kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện để triển khai công tác hòa giải ở cơ sở theo quy định của pháp luật về hòa giải ở cơ sở.

Các chỉ tiêu tiếp cận pháp luật được quy định theo hướng định lượng tối đa, loại bỏ các chỉ tiêu còn chung chung, định tính, khó kiểm chứng. Trong đó có 13 chỉ tiêu được hoàn thiện, sửa đổi từ các chỉ tiêu đã được quy định tại Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg; bổ sung mới 01 chỉ tiêu về “Thực hiện tự kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp xã theo quy định của pháp luật về ban hành văn bản quy phạm pháp luật” (chỉ tiêu 3 Tiêu chí 1) và lược bỏ 11 chỉ tiêu của Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg gồm: Chỉ tiêu 2 Tiêu chí 1 về ban hành đúng quy định pháp luật các văn bản hành chính có nội dung liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích của tổ chức, cá nhân do có nội hàm rộng, chưa rõ ràng, khó kiểm chứng và 09 chỉ tiêu không thuộc lĩnh vực quản lý của ngành Tư pháp và trùng lắp về nội dung các tiêu chí đánh giá chính quyền cấp xã do các ngành khác quản lý gồm toàn bộ 05 chỉ tiêu của Tiêu chí 4 về thực hiện dân chủ ở xã, phường thị trấn và 04 chỉ tiêu của Tiêu chí 5 về tổ chức tiếp công dân, giải quyết kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo, thủ tục hành chính; bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội

2. Điều kiện công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật

Quyết định số 27/2025/QĐ-TTg quy định điều kiện công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận theo hướng không quy định điểm số đối với từng chỉ tiêu và bỏ điều kiện “Trong năm đánh giá, không có cán bộ, công chức là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) bị xử lý kỷ luật hành chính do vi phạm pháp luật trong thi hành công vụ hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự”.

Theo đó, khoản 1 Điều 5 Quyết định số 27/2025/QĐ-TTg quy định cấp xã được công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật khi đạt đủ các tiêu chí, chỉ tiêu quy định tại Điều 4 của Quyết định này. Đồng thời giao cho Bộ Tư pháp quy định cụ thể về nội dung, mức độ đạt chuẩn các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật.

3. Trình tự, thủ tục đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật cũng được sửa đổi theo hướng đơn giản, phù hợp với Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025. Theo đó, Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức tự đánh giá; Sở Tư pháp tổ chức thẩm định hồ sơ đề nghị công nhận và báo cáo, trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xem xét, ra quyết định công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Bỏ quy định về Hội đồng đánh giá chuẩn tiếp cận pháp luật cấp huyện, do không còn đơn vị hành chính cấp huyện.

Linh hoạt về thời gian đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn TCPL: UBND cấp xã phải gửi hồ sơ đề nghị công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật lên Sơ Tư pháp trước ngày 25/11 năm đánh giá. UBND cấp tỉnh quy định thời gian lấy số liệu, thời gian tổ chức đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật (UBND cấp tỉnh có thể yêu cầu cấp xã triển khai tổ chức đánh giá và nộp hồ sơ sớm hơn thời hạn 25/11).

Quyết định số 27/2025/QĐ-TTg có hiệu lực từ ngày 01/01/2026 và thay thế Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg.