Luật Ban hành VBQPPL gồm 9 Chương và 72 Điều, giảm 8 Chương, 101 Điều so với Luật năm 2015, giảm tương ứng với 53% số chương và 58,4% số điều với những nội dung cơ bản. Trong đó một nội dung nổi bật của Luật Ban hành VBQPPL là đơn giản hóa hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Xác định lại thẩm quyền ban hành VBQPPL của một số chủ thể theo Hiến pháp năm 2013; Luật năm 2025 đã bỏ thẩm quyền ban hành VBQPPL của chính quyền cấp xã; bổ sung 01 hình thức VBQPPL do Chính phủ ban hành là nghị quyết để giải quyết các vấn đề cấp bách, quan trọng phát sinh từ thực tiễn.

Bỏ 2 loại văn bản quy phạm pháp luật của cấp xã

Theo Điều 4 Luật Ban hành VBQPPL 2015 thì hệ thống VBQPPL gồm 26 hình thức, do 16 chủ thể có thẩm quyền ban hành. Tuy nhiên đến Luật Ban hành VBQPPL năm 2025, theo Điều 4 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2025, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật gồm 14 loại văn bản pháp luật, không còn 02 loại văn bản: Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp xã; Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã.

Như vậy, Luật mới đã bỏ thẩm quyền ban hành VBQPPL của chính quyền cấp xã để bảo đảm thống nhất với nội dung đề xuất nêu tại đề án đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật mà Đảng đoàn Quốc hội đã trình Bộ Chính trị.

Nghị quyết của Chính phủ trở thành văn bản quy phạm pháp luật

Trước đó, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2008 quy định thì Chính phủ được ban hành văn bản quy phạm pháp luật dưới 02 hình thức là Nghị định và Nghị quyết.

Đến Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 đã bỏ hình thức Nghị quyết so với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2008 và chỉ giữ lại 01 hình thức văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ ban hành là Nghị định.

Tuy nhiên, từ 01/4/2025, Tại khoản 5 Điều 4 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2025 đã bổ sung thêm hình thức văn bản quy phạm pháp luật Chính phủ được ban hành là Nghị quyết từ 01/4/2025.

Đồng thời, Luật Ban hành VBQPPL cũng đã thay đổi 01 hình thức từ Quyết định Tổng Kiểm toán Nhà nước ban hành sang hình thức Thông tư. Theo đó, Luật mới có 25 hình thức VBQPPL (giảm 01 hình thức) và do 14 chủ thể có thẩm quyền ban hành (giảm 02 chủ thể) so với hiện hành.

Với việc giảm đáng kể số lượng chương, điều so với Luật Ban hành VBQPPL năm 2015 đã thể chế hóa Kết luận số 119-KL/TW về việc "sửa đổi Luật Ban hành VBQPPL theo hướng chỉ quy định cụ thể trình tự,thủ tục xây dựng, ban hành VBQPPL của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội", bảo đảm rút ngắn thời gian, nhưng vẫn nâng cao năng suất, kịp thời đáp ứng yêu cầu của thực tiễn phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, bảo đảm chất lượng VBQPPL, đồng thời bổ sung nội dung về tổ chức thi hành VBQPPL./.

Linh Chi